Juryrapport uitvraag low tech ontwikkelingen
- Posted on
- DNA in de bouw
De uitvraag van DNA in de bouw naar ontwikkelingen die low tech bouwen verder helpen, heeft uiteenlopende waardevolle inzendingen opgeleverd. Een aantal daarvan is gehonoreerd met een presentatie tijdens het Lowtech festival op 27 maart 2025.
De jury werd gevormd door het bestuur van DNA en beoordeelde de inzendingen volgens de volgende criteria:
- Is de ontwikkeling geschikt voor low tech?
- Is de ontwikkeling recent en/of van recent belang?
- Heeft de toepassing van de ontwikkeling impact? Denk aan kostenreductie, materiaalbesparing, onderhoudsvrij op lange termijn.
- Is de ontwikkeling van toegevoegde waarde voor de opschaling van low tech?
DNA ontving inzendingen over producten als ook over onderzoeks- en bouwprojecten, waarvan we de meest toepasselijke hier bespreken.
Balanswijk brengt lowtech in the picture
De voor de opschaling van low tech bouwen meest relevante inzending beoordeelde de jury het onderzoek Balanswijk door Alliander. Ook al is dit nog gaande, beloven de inzichten een duidelijk accent te zetten op hoe we denken over toekomstbestendige gebiedsontwikkeling. Daarin kunnen energie-robuuste gebouwen juist in weer en wind bijdragen aan stabiliteit.
Juryscore: 34,2 van 40 punten
Frisse scholen, maar dan low tech!
Een ander relevant, lopend onderzoek betreft de bovenwettelijke prestatievoorschriften voor Frisse scholen door RVO. Was binnenluchtkwaliteit voorheen drijfveer voor zoveel mogelijk technische installaties in de scholen, kan omdenken leiden tot veel meer met minder. In Klasse A tenminste, waar de passiefhuiseisen intrinsiek gaan leiden tot een low tech aanpak voor schoolgebouwen.
Juryscore: 32,6 van 40 punten
Vele voordelen met veel impact
Voor de grootschalige uitrol van low tech woningbouw is een warmtepompcompacttoestel niet weg te denken. Zo gebruikt de Nilan Compact P2 de uitgaande ventilatielucht na zijn WTW als energiebron voor verwarming, koeling en warmtapwaterproductie. Super efficiënt met alle installaties op koelkastformaat. Maar ook de efficiëntie in de productie van dit vernuftige alles-in-1-toestel en de eenvoud in montage en onderhoud maken dit een no-brainer voor moderne low tech woningbouw.
Juryscore: 32,2 van 40 punten
Een van de drie pijlers van low tech
Besparing op ventilatieluchtverliezen is, naast isoleren en luchtdichting, een belangrijke pijler voor low tech. Balansventilatie met WTW biedt gezonde, frisse lucht zonder in te boeten op comfort, met minimale energieverliezen in de winter en behoud van koelte in de zomer. Zehnder maakt door slimme integratie de ventilatiesystemen breed toepasbaar en inzetbaar, voor renovatie en nieuwbouw. De COP van balansventilatie met WTW, die varieert tussen 16 en maar liefst 47, wordt niet gewaardeerd in de BENG. Echter, het effect is wel te zien in de energiebehoefte voor verwarming als voor koeling. Het resultaat: kleinere warmtepomp, lagere netbelasting en lagere kosten. Low tech op z’n best!
Juryscore: 32 van 40 punten
Low tech in drie dimensies: Van land naar pand
Inkijk in de integratie van biobased materialen in de werkwijze van een bouwbedrijf geeft VDZ projecten. In samenwerking met lokale boeren ontstaan gebouwen die low tech zijn in drie dimensies: in de materiaalproductie, in het verwerken en middels passiefhuisaanpak in het resulterende gebouw. Juryscore: 31,8 van 40 punten
Kantoor zonder verwarming in de maak
In kantoorgebouwen zonder installaties (de zelfsturende raamroosters en verlichting die ook meehelpt in de verwarming niet meegerekend) is het low tech concept tot in de uitersten doorgevoerd. Compromitteert “gezonde binnenlucht” dan niet het “comfort”, of andersom, als men met koude winterlucht moet ventileren? En als dat wel goed gaat, is dit concept dan ook bruikbaar voor andere gebouwtypes zoals woningen? OZ architecten houdt het spannend.
Juryscore: 30,4 van 40 punten
Startup super-heet-waterbuffer
Warmteopslag uit zonnestroom kan een effect scoren op de netbelasting in zomer en in winter. Bij de NEStore warmtebatterij houdt vacuüm-isolatie de zeer hoge temperatuur in de boiler, bijna zonder verliezen. Overtollige el. zonne-energie kan hierin zinvol en low tech worden opgeslagen. Als warmte blijft deze langere tijd beschikbaar en strekt met 30kWh voor meerdere dagen warmtapwater en mogelijk ook verwarming.
Juryscore: 28,4 van 40 punten
Toekomstgerichte ontwikkeling in HSB-traditie
Minder hout, wel biobased? Het kan! Met hun biobased gevelpanelen zorgt SAM Group, gedreven pionier in biobased gevelpanelen, met hun BAS panels voor een besparing op kostbaar hout. Het bedrijf perst biologische reststromen tot constructieve elementen voor hun geïsoleerde elementen. Een relevante oplossingsrichting voor omgang met materialen, high tech voor low tech, minder transport en circulair over de volle lijn – met een terugkoopverplichting.
Juryscore: 28,2 van 40 punten
Twee vliegen in een klap: warmtewisselaar met geïntegreerde koeling
Als het aan Dutch Climate Systems ligt hebben we niets te vrezen in hete zomers en kan het koelen ook zonder airco’s. Hun Icecube is een WTW waarin adiabatische koeling is geïntegreerd. Hiermee houd je die de hitte buiten, ook als je lekker ventileert. En middels verdamping koel je de lucht wanneer nodig. Overtuigend door eenvoud.
Juryscore: 27,8 van 40 punten
We danken ook TNO innovation for life, D-IA Duurzame installatiearchitecten, Vereniging Distributie en Afgifte Industrie, Trix Comfort en Rietdekkersbedrijf Arnoud Bouwknegt voor hun inzendingen.