De bouwsector lijkt het gestelde doel niet te gaan halen in Europa. Hoewel de nieuwbouw vanaf 31 december 2020 volgens Europese regelgeving bijna energieneutraal dient te zijn, is het huidige tempo van ontwikkelingen in de bouwsector te laag. Eén van de vastgestelde oorzaken hiervan is dat (bijna) energieneutrale nieuwbouw als te duur wordt gezien. Europa heeft daarom een ruime Horizon 2020 subsidie beschikbaar gesteld voor internationale samenwerkingsverbanden die een goed plan hebben om de Europese bouwsector te helpen om de kosten te reduceren in de (bijna) energieneutrale nieuwbouw.

DNA is sinds 1 mei 2017 coördinator van het Europese project A-ZEB: Affordable Zero Energy Buildings. Met in totaal 8 partners uit 6 landen wordt in dit 30 maanden durende project een integrale methodologie ontwikkeld om kosteneffectief energieneutraal te bouwen. Bestaande technische, procesmatige en beleidsmatige oplossingen worden verzameld, doorontwikkeld en geïntegreerd. Vervolgens worden trainingsprogramma’s gemaakt voor verschillende doelgroepen in de bouwsector om zich deze kennis eigen te kunnen maken. Deze worden via bestaande en nieuwe online en offline platforms verspreid. De partners zijn divers: drie kennisinstituten, een universiteit, een woningcorporatie, een middelgrote en een grote aannemer en wij als vertegenwoordiger van de MKB duurzame ondernemer in de bouw. De partners komen uit Italië, Spanje, Bulgarije, Duitsland, Frankrijk en Nederland. Door de hoge diversiteit aan context, achtergrond en competenties wordt veel verwacht van de kruisbestuiving.

Een centrale plek voor de mens in de technische projectontwikkeling

De Nederlandse inbreng zal zich in het bijzonder richten op kosten- en waardenoptimalisatie via procesoplossingen en methodieken. Denk daarbij aan onder meer aan de inzet van procesregie, ketenintegratie, lean, value engineering en systems engineering. Er zijn al meerdere mooie voorbeeldprojecten in Nederland waar hiermee gewerkt is en waarvan de lessons learned ontsloten kunnen worden voor een breder publiek.

Daarbij zal specifieke aandacht uitgaan naar het explicieter verbinden van de technische oplossingen met de eigenlijke vraag van de gebruiker: welke (extra) waarden leveren de technische prestaties van het kosteneffectieve, energieneutrale gebouw voor de gebruiker? Waar wordt deze uiteindelijk nu werkelijk blij van? De technische oplossing is in essentie een middel om die waarden te realiseren. Regelmatig echter, zeker als techneuten, verwarren we het middel met het doel. Energieneutraal is niet het doel. Wel bijvoorbeeld comfort, gezondheid, veiligheid en het voortbestaan van onze planeet en maatschappij. Hoe kunnen we de mens en zijn levensbehoeften, zijn verlangens, weer een centrale plek geven in de “technische” projectontwikkeling? En hoe kan dit inzicht ons verder helpen om bereidheid te creëren in de markt om te investeren in energieneutrale nieuwbouw?

DNA hoopt vele belanghebbenden in de Nederlandse bouwsector de komende jaren te betrekken bij deze opgave en te inspireren en verrijken met de resultaten uit dit internationale project.